Üreteropelvik bileşke tıkanıklığı idrarı böbrekteki kısımdan(böbrek pelvisi) idrar tüplerine (üreter) ileten kısımda bir tıkanıklık olmasıdır. Genellikle hamilelik sırasında daha bebek anne karnındayken oluşur. Bu tıkanıklık renal pelvisden üretere geçişte bir daralma olduğu zaman görülür. Bu idrarın birikmesine ve böbreğin hasırlanmasına neden olur. Bu durum bazen de böbreğin damarlarından birinin yanlış bir yerden gelerek üreterin üzerinden geçmesi ve üreteri daraltması nedeniyle olur. Daha büyük çocuklarda ve gençlerde bu durum üreteropelvik bölgede bir skar (nedbe) dokusuna bağlı olarak, enfeksiyondan sonra, daha önce geçirilmiş tedaviler veya taş gelişimine bağlı olarak gelişebilir. Çocuklarda en sık tanı alan idrar yolu tıkanıklığı nedenidir. Son yıllarda doğum öncesi yapılan ultrasonların yaygınlaşması ve sıklaşması nedeniyle hamilelik sırasında fark edilmektedir. Bazı çocuklarda doğumdan sonra fark edilebilir. Tıkanıklığın çok şiddetli ve böbreğe zarar verdiği durumlarda yaşamın erken döneminde ameliyat gerekebilir. Çocukların çoğunda izlenmesi gereken daha hafif ve daha geç yaşlara kadar cerrahinin geciktirilebildiği durumlar vardır. Bazı hastalarda ise cerrahi tedavi gerekmez.
Bulgular-yakınmalar
Erken dönemde hamilelik takiplerinde fark edilebilir
- Böğür ağrısı
- Kanlı idrar (hematüri)
- Karında şişlik veya kitle
- Böbrek enfeksiyonu
- Bebeğin yeterli gelişmemesi
- İdrara yolu enfeksiyonu
- Kusma
Tanı
Hamilelik sırasında yapılan Ultrasonografi bebek doğmadan böbrek sorunlarını gösterir. Doğumdan sonra veya yakınmalarla gelen hastalarda Böbrek fonksiyonlarını gösteren kan biyokimyası (üre, kreatinin, elektrolitler), böbreğin nükleer çalışmaları (sintigrafi), işeme filmleri (voiding sistoüretrografi), gerekli durumlarda bilgisyarlı tomografı ve İntravenöz pyelografi tetkikleri yapılır.
Tedavi
Üreteropelvik bileşke tıkanıklığında ameliyat idrarın akışını rahatlatmak için yapılmalıdır. Küçül bebeklerde genellikle küçük bir yan karın insizyonu ile ameliyat yapılır. Ameliyatta idrarın alışını engelleyen dar ve kusurlu yapı çıkarılarak sağlıklı dokular birbirine birleştirilir. Yeni yapılan idrar yolunun iyileşmesini ve idrara akışını sağlamak için bir tüp idrar yoluna yerleştirilir ve ameliyattan 3-4 hafta sonra çıkarılır.
Üreteropelvik bileşke darlığında erken tanı ve tedavi böbrek işlevinin korunmasını sağlar. Hastaların çoğunda uzun dönem sonuçları iyidir. Yenidoğan döneminden itibaren böbreği hasarlanan vaya geç tanı alan hastalarda ciddi böbrek işlev bozukluğu olabilir.
