Atrezi hortum ya da boru gibi bir doku ya da dokunun (bağırsak, safra yolu, damar) bir kısmının tıkalı olması ya da gelişmemesidir. Bu nedenle bu yapının içinden akması gereken şey (kan, safra, bağırsak içeriği) akamaz ve sorun yaratır. Sindirim sisteminde yemek borusundan bağırsaklara kadar pek çok bölgede atrezi (kısaca doğumsal tıkanma) görülebilir.
Duodenal atrezi
Duodenum ince bağırsağın ilk kısmı yani on iki parmak bağırsağıdır. Duodenal atrezi on iki parmak bağırsağının doğuştan kapalı olmasıdır. Bu hastaların üçte birinde Down sendromu ve/veya kalp anomalisi görülme riski vardır. Diğer doğumsal anomaliler de eşlik edebilir.
Belirtiler:
Bebek anne karnında iken yapılan ultrason incelemede karakteristik bir iki kabarcık görünümü vardır. Yani bebek anne karnındayken bile ultrason incelemede tanı koyma şansı vardır. Bebek anne karnında tanı almadıysa doğumdan sonra saatler içinde kusma nedeniyle araştırılır ve tanı konur. Kusma, safralı (yeşil renkli) veya safrasız olabilir. Bu durumda ultrasonla değil ama çekilen karın röntgeninde çift hava kabarcığı görülür ve kesin tanı kolaylıkla konur.
Duodenal atrezi nasıl tedavi edilir?
Öncelikle burundan mideye kadar uzatılan bir plastik tüp ile (nazogastrik tüp) mide içerisinde biriken salgılar temizlenir. Bebeğe damardan sıvı tedavisi başlanarak kayıpları karşılanır. İlk birkaç gün için ameliyat yapılması gereklidir. Ameliyatta mide ve bağırsağın ilk kısmı arasındaki kapalı alan geçilerek mide ile bağırsak arasına yeni bir yol yapılır. Böylece sindirim siteminin çalışması sağlanır. Kalp anomalisi olan bebeklerde ameliyat sırasında mideye tüp yerleştirilerek beslenme bir süre bu tüpten sağlanabilir.
Hastanede ne olacak?
Ameliyattan sonra bebek nazogastrik tüp ve damar yolu ile sıvı alarak hastanede kalcak. Ameliyattan 5-7 gün sonra yeni oluşturulan yolun çalışıp çalışmadığını görmek için kontrastlı mide grafisi çekilecek. Bu sıvı nazogastrik tüpten verilerek mideden bağırsaklara geçiş olup olmadığı görülecek. Bağırsaklar normal çalışana kadar (bu süre 2-3 haftayı bulabilir) bebek ağız yoluyla beslenmeyecek ve damar içi beslenme sıvılarına devam edilecek. Ameliyat sonrası bebeğe ağrı kesici ilaç ve antibiyotikler verilecek.
Ne zaman taburcu olacak?
Bebek kusmadan rahatça yemek yiyebilir hale gelince taburcu olmaya hazır demektir. Bu bazen günler ya da haftalar alabilir. Beslenme için damar içi sıvı desteğine gereksinimi kalmayınca tam olarak ağızdan beslenebildiğini kabul ediyoruz. Bu arada kilo alımı da yakından takip edilir.
Tam olarak beslendikten ve kilo alımı başladıktan sonra taburcu edilir.
Ameliyat sonrası ne olabilir?
Kusma, idrar veya gaita yapamama beslenme problemleri, yetersiz kilo alımı, karın şişliği gibi durumlarda doktorunuza başvurmanız gereklidir.