Anne karnındaki fötal hayat sırasında gelişmeye başlayan testisler karın içinde arka kısma doğru yerleşmiştir. Testisler yavaş yavaş aşağı doğru inerek kasık kanalından geçtikten sonra doğuma yakın haftada torbalara (skrotuma) inerler. Bu yol boyunca testislerin inişi herhangi bir aşamada durabilir. Yenidoğan bebeklerin %4ünde inmemiş testis görülürken 1 yaşında %1e iner. Prematür bebeklerde bu oran daha yüksektir.
Genellikle yenidoğan döneminde yapılan ilk muayeneler sırasında fark edilebileceği gibi daha büyük yaşlarda da görülebilir. İnmemiş testis genellikle kasık kanalı veya skrotuma yakın kısımda ele gelir ancak bazı çocuklarda doğumdan itibaren hiç görülmez ve muayenelerde ele gelmez. Bu durumda testis dolusu karın içinden kasık kanalına geçişi tamamlamamış olabilir. Bunun yanında anne karnında gelişimi sırasında yaşanan olumsuz bir durum nedeniyle testis dokusu gelişmemiş ve yok olmuş da olabilir.
İzlem ve tedavi
Yenidoğan döneminde tanı konan ve ele gelen testis dokusu olan çocuklarda testisin skrotuma inmesi 1 yaşına kadar gerçekleşebilir.1 yaşında skrotuma kadar inemeyen testislerin ameliyat ile skrotuma yerleştirilmesi gereklidir.
İnmemiş testis ameliyatı nasıl yapılır?
Testisin skrotuma indirilme ameliyatına orşiopeksi denir, çocuğunuz bu ameliyat sırasında genel anestezi alır ve uyur. Bunun için damardan verilen ilaçlarla anestezi sağlanır. Kasık bölgesinde yapılan 1.5-2 cmlik bir insizyon ile kasık kanalı içinde veya kanal ağzında yerleşen testis bulunur, çevrede testisi bu bölgesede tutan bağlardan yapışıklıklardan ayrılır. Testisin damarları ve spermi taşıyan duktus deferensin boyu en önemli belirleyicidir. Bu yapılara zarar vermeden testisin yanında bulunan fıtık kesesi de ayrılarak onarım yapılır. Testis mümkün olduğu kadar serbestleştirilerek skrotumda gerginlik oluşturmayacak şekilde skrotum içinde oluşturulan bir yuvaya yerleştirilir ve tespit edilir. Kasık kanalı katları ve cildi kapatılır. Skrotuma yerleştirilen testis üzerinde ki cilt kesisi dikişlerle kapatılır ve her iki ameliyat yerine pansuman yapılarak ameliyat bitirilir. Ameliyat sonrası çocuğunuz uyanma odasında bir süre kaldıktan sonra ameliyathaneden çıkarılarak odasına yerleştirilir. Günübirlik cerrahi olması nedeniyle ameliyattan 2 saat sonra ağızdan beslenme başlanır. Ağrı kesici şurup başlanır ve düzenli kullanmak üzere evde de devam etmesi önerilir.
İnmemiş testis tek taraflı veya iki taraflı olabilir. İki taraflı olanlarda ameliyat aynı zamanda hem sağ hem de sol testis için yapılır.
Testis ele gelmiyorsa ne yapılır?
Testisin görülemediği ve ele gelmediği hastalarda laparoskopi yapılarak karın içinde testis dokusu olup olmadığı araştırlir. Lparoskopide göbek altından yapılan yarım cmlik bir kesi ile karın içine uzanan bir port yerleştirilir. Bunun içinden geçen birkamera sistemi ile karın içinde gelişmiş bir testis dokusu varsa görülür ve skrotuma indirilmek üzere ameliyata devam edilir. Eğer damarlar ve kord gelişmemişse veya testis dokusu erimişse bu dokunun karın içinde kalması ileride gelişebilecek bir kansere zemin oluşturacağı için ameliyat ile çıkarılır ve patolojik inceleme için laboratuvara gönderilir.
Skrotuma indirilen testisler önce aylık daha sonra 3-6 aylık ve yıllık kontrollerle izlenir.